İsrail’in tepkisini çeken bir adımla İspanya, İrlanda ve Norveç Salı günü Filistin devletini resmen tanıdı. Kudüs’ün hem İsrail hem de Filistin’in başkenti olduğu 1967 öncesi sınırları vurgulayan bu karar, Gazze’de sekiz aydır devam eden çatışmalarda ateşkes çabalarını ilerletmeyi amaçlıyor.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, bu tanımayı İsrailliler ve Filistinliler arasında barışa yönelik tarihi bir adım olarak duyurdu. Kararın barışı teşvik etmeyi amaçladığını kaydeden Sanchez, sınırların gelecekteki müzakerelerde değişebileceğini de kabul etti.
İrlanda ayrıca Batı Şeria’daki temsilciliğini tam büyükelçiliğe yükselttiğini ve buna karşılık İrlanda’daki Filistin misyonunun da tam büyükelçilik statüsüne kavuşacağını duyurdu. İrlanda Başbakanı Simon Harris, İrlanda’nın Filistin’i tanımasının İsrail’in barış içinde var olma hakkına verdiği destekle çelişmediğini vurguladı.
Bu üç Avrupa ülkesinin Filistin’i tanıması büyük ölçüde sembolik olmakla birlikte, uluslararası diplomaside önemli bir adım olarak görülüyor ve diğer ülkeleri de etkileme potansiyeli taşıyor. Birleşmiş Milletler üyesi yaklaşık 144 ülke halihazırda Filistin’i tanımakta olup, aralarında İngiltere, Avustralya, Malta ve Slovenya’nın da bulunduğu diğer ülkeler de benzer bir tanımayı düşünmektedir.
İsrail bu açıklamaya sert tepki göstererek İspanya, İrlanda ve Norveç’teki büyükelçilerini geri çekti ve İsrail’deki temsilcilerini çağırdı. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, özellikle 7 Ekim 2020’deki saldırıya atıfta bulunarak, tanınmayı Hamas’a şiddeti için bir ödül olarak eleştirdi. İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz ise İspanya’yı Yahudi halkına karşı kışkırtmanın suç ortağı olmakla suçladı. Filistin Yönetimi ve Hamas tanınmayı memnuniyetle karşıladı.
ABD, iki devletli bir çözümü desteklemekle birlikte, böyle bir sonucun tek taraflı tanımalardan değil, İsrail ve Filistin arasındaki doğrudan müzakerelerden kaynaklanması gerektiğinde ısrar ediyor. Geçtiğimiz ay ABD, BM’nin Filistinlilere tam üyelik verme girişimini etkili bir şekilde engelledi.
Avrupa Birliği bu konuda bölünmüş durumda; Fransa gibi ülkeler Filistin devletini bir tabu olarak değil ama şu anda uygunsuz olarak görüyor. Almanya, iki devletli bir çözümün doğrudan diyalog yoluyla ortaya çıkması gerektiği yönündeki ABD tutumunu yineliyor.
Bu gelişme, İspanya, Norveç ve İrlanda’nın AB üyelerinin tanıma konusunda kendilerine katılmalarını savunduğu bir dönemde yaşandı ve İsrail-Filistin çatışmasına nasıl yaklaşılacağı konusunda blok içindeki bölünmeyi vurguladı.
Reuters bu makaleye katkıda bulunmuştur.
Bu makale yapay zekanın desteğiyle oluşturulmuş, çevrilmiş ve bir editör tarafından incelenmiştir. Daha fazla bilgi için Şart ve Koşullar bölümümüze bakın.
